Жоспар: Веда шығармалары

Жоспар:

Буддизм және индуизм

Әдеби ескерткіштер

Ғылым және өнер

Үнді Будда мәдениеті:

Жер шарындағы қасиетті де, құдіретті мәдениеттердің бірі — Үнді мемлекетінде қалыптасып өркендеген үнді-будда мәдениеті. Үнді елінің ғасырлар бойғы мәдени дәстүрлері оның талантты халқының діни сана-сезімінің қалыптасып, дамуымен тығыз байланысты болды.

Веда шығармалары:

Үнді рухани мәдениетін өз бастауын «Веда» деген жалпы атаумен белгілі көнеден келе жатқан киелі кітаптардан алады.

Үнді жеріне келген арийлер өздерімен бірге б.з.б. 2000 жылы шыға бастаған көне мәдени мұралардың бірі — Ведаларды ала келіп, оны жергілікті халықтың арасына кеңінен тарата бастады. Ведалар дегеніміз — діни сарындағы дұғалардың, құрбандық шалу кезінде айтылатын суреттемелердің, табиғаттың поэтикалық бейнесінен хабардар ететін өлеңдердің жиынтығы.

Буддизм және Индуизм:

Буддизм (санскритше – बुद्ध धर्म, buddha dharma Будданың ілімі) — дүниежүзіне кеңінен таралған негізгі 3 діннің бірі. Б.з.б. V-VI Үндістанның бүгінгі Бихар штатында пайда болды. Буддизмнің негізін салушы Сиддхарта Гаутама деп есептеледі. Буддизм басқа ілім-танымдарды бойына оңай сіңірді және оның негізгі қағидасы жан иесіне жамандық жасамау болғандықтан, жер жүзіне соғыссыз тарады. Қазіргі кезде Буддизм дінін 1 млрдқа жуық адам ұстанады. Буддалық діни ілім көзқарастардың күрделі жүйесі б. т.

Ал Индуизм – Үндістанда пайда болып, қазіргі кезде дамып келе жатқан діни дәстүр. Бұл дінді ұста¬ну-шылардың жалпы саны жер бетінде 700 миллионнан асады деген деректер бар.

Индуизм — әлемдегі ірі діндердің бірі.Индуизм б.д. дейінгі бірінші мыңжылдықта пайда болды. Ол адамды рухани құтқарудың үш жолын ұсынды. Олар:қасиеттері істер жолы;таным жолы;адалдық жолы.Индуизмнің тұңғыш қауымы – «адживака»тақуалық жолын тұтып, тән құмарлығымен күресті . Бірақ , Вишнуға табынды. «Адживака» діни идеяларын «бхагаватами» толықтыра түсті . Ол Вишнумен қатар Кришнаға тең дәрежеде құрмет көрсетті.

Әдеби ескерткіштер:

Біздің эрамызға дейінгі III мыңжылдықта. Н.С. Үндістан аумағында жоғары дамыған үнді өркениеті қалыптасты, оның құлдырауы біздің дәуірімізге дейінгі 2 мыңжылдықтың ортасында осы уақытқа дейін түсініксіз жағдайларда болды. Н.С. Оның орталықтары Хараппа және Мохенджо-Даро қалалары болды. Олар Месопотамия елді мекендерінің ретсіз құрылыстарымен салыстырғанда қала құрылыстарын мақсатты жоспарлаумен ерекшеленді. Ғимараттар үш қабаттан тұрды. Сонымен қатар, үнді халқы құрылысқа Вавилондағыдай күнге кептірілген кірпішті емес, арнайы күйдірілген кірпішті пайдаланған. Қала тұрғындары тұрғын үй, қоғамдық ғимараттар, астық қоймаларымен қатар ең күрделі кәріз жүйелерін салды. Қазба жұмыстары кезінде қоғамдық монша табылды – әдеттен тыс гидротехникалық құрылыс, мүмкін ғұрыптық дәрет алуға арналған, акт залы, мектеп.Осыған сүйене отырып, үндістердің сәулет өнері дамудың жоғары деңгейіне жетті деп айта аламыз. Қазба жұмыстары кезінде табылған заттар тоқу, иіру, қару-жарақ, мүсін, зергерлік және сәндік-қолданбалы өнердің дамығанын көрсетеді.

Ғылым және Өнер:

Біздің эрамызға дейінгі III мыңжылдықта. Н.С. Үндістан аумағында жоғары дамыған үнді өркениеті қалыптасты, оның құлдырауы біздің дәуірімізге дейінгі 2 мыңжылдықтың ортасында осы уақытқа дейін түсініксіз жағдайларда болды. Н.С. Оның орталықтары Хараппа және Мохенджо-Даро қалалары болды. Олар Месопотамия елді мекендерінің ретсіз құрылыстарымен салыстырғанда қала құрылыстарын мақсатты жоспарлаумен ерекшеленді. Ғимараттар үш қабаттан тұрды. Сонымен қатар, үнді халқы құрылысқа Вавилондағыдай күнге кептірілген кірпішті емес, арнайы күйдірілген кірпішті пайдаланған. Қала тұрғындары тұрғын үй, қоғамдық ғимараттар, астық қоймаларымен қатар ең күрделі кәріз жүйелерін салды. Қазба жұмыстары кезінде қоғамдық монша табылды – әдеттен тыс гидротехникалық құрылыс, мүмкін ғұрыптық дәрет алуға арналған, акт залы, мектеп.Осыған сүйене отырып, үндістердің сәулет өнері дамудың жоғары деңгейіне жетті деп айта аламыз. Қазба жұмыстары кезінде табылған заттар тоқу, иіру, қару-жарақ, мүсін, зергерлік және сәндік-қолданбалы өнердің дамығанын көрсетеді.

Культуралогия Сөж